Λαγάνα: Το ψωμί που δεν λείπει από κανένα τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας
Λαγάνα και Καθαρά Δευτέρα πάνε μαζί
Μπορείτε να θυμηθείτε κάποια Καθαρά Δευτέρα που έλειπε από το τραπέζι σας η λαγάνα; Μπορεί να μην έχουν όλοι χταπόδι ή γαρίδες ή ελιές ή ταραμά στο τραπέζι τους, αλλά λαγάνα θα έχουν οπωσδήποτε. Το παραδοσιακό ψωμί που ταιριάζει εξίσου με τη γλυκιά γεύση του χαλβά και με την αλμυρή της ελιάς και του ταραμά, είναι από τα αγαπημένα εδέσματα της πρώτης μέρας της Μεγάλης Σαρακοστής.
Ο λειψανάβατος άρτος με το σουσάμι
Η γεύση του σουσαμιού που τονίζεται από το ταχίνι που πολλοί προσθέτουν στο ζυμάρι, χαρακτηρίζει αυτόν τον επίπεδο -σαν πίτα- άρτο που κόβεται με το χέρι και δεν χορταίνεται, ιδιαίτερα αν είναι ζεστός.
Η λαγάνα ΠΡΕΠΕΙ να είναι επίπεδη. Μια φουσκωτή λαγάνα δεν είναι αυτό που λέμε “παραδοσιακή λαγάνα”. Πρόκειται εξάλλου για άζυμο ψωμί, λειψανάβατο. Γι’ αυτό και η μαγιά (ή το προζύμι) είναι λιγότερη αναλογικά και σε μερικές, παλιότερες συνταγές λείπει τελείως.
Στο ζύμωμα της Λαγάνας ΔΕΝ χρησιμοποιείται γάλα ή βούτυρο. Η λαγάνα είναι νηστίσιμο ψωμί. Πολλοί δεν βάζουν ούτε λάδι, αντικαθιστώντας το με ταχίνι.
Το μυστικό για μια τέλεια λαγάνα
Η συγκεκριμένη συνταγή είναι ενδιάμεση. Έχει λίγο κι από τα δύο, αλλά μπορεί να παραληφθεί ότι δεν σας αρέσει, αυξάνοντας λίγο την ποσότητα του άλλου. Επίσης ταιριάζει ιδανικά το μέλι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορείτε να το αντικαταστήσετε με ζάχαρη. Καλό είναι επίσης να χρησιμοποιήσετε διαφορετικούς τύπους από αλεύρι: ολικής, κίτρινο και λευκό αλεύρι σκληρό ή για όλες τις χρήσεις, είναι ένας καλός συνδυασμός. Η συνταγή γίνεται προφανώς και με προζύμι αλλά η συγκεκριμένη Συνταγή παρασκευάζεται με ξηρή μαγιά.
Εκ των ων ουκ άνευ είναι η χρήση του σουσαμιού. Μπόλικο αποφλοιωμένο ή αναποφλοίωτο σουσάμι και 2-3 κουταλιές μαυροσίσαμο θα κάνουν τη διαφορά! Δοκιμάστε τη συγκεκριμένη Κρητική Συνταγή για μια παραδοσιακή σπιτική Λαγάνα και θα εκπλαγείτε από τη γεύση της!
ΣΥΝΤΑΓΗ
Υλικά (για 2 μέτριες λαγάνες)
- 2 κούπες χλιαρό νερό
- 1 κουταλιά μέλι (ή 1,5 κουταλιά ζάχαρη)
- 2 κουταλιές ταχίνι
- 1 κουταλιά ελαιόλαδο
- 1 κοφτό κουταλάκι του γλυκού αλάτι
- 1 φακελάκι ξηρή μαγιά των 8 γραμμαρίων ή 20 γραμμάρια νωπή μαγιά
- Περίπου 4,5 κούπες αλεύρι ( 2 κούπες σταρένιο ολικής άλεσης και το υπόλοιπο σκληρό ή έστω για όλες τις χρήσεις)
Για το τελείωμα:
- 2 κουταλιές ζάχαρη
- 2-3 κουταλιές νερό
- 1/2 κούπα αποφλοιωμένο σουσάμι
- 2-3 κουταλιές μαυροσίσαμο
Εκτέλεση
- Βάζουμε σε μπολ την μια κούπα από το χλιαρό νερό, το μέλι, τη μαγιά και ανακατεύουμε να διαλυθούν. Προσθέτουμε 2 κουταλιές αλεύρι (από το λευκό) και σκεπάζουμε να αφρίσει (δεν θέλει πολλή ώρα…).
- Σε μπολ ανάμειξης βάζουμε την άλλη κούπα νερό, το ταχίνι και το ελαιόλαδο και ανακατεύουμε να διαλυθεί το ταχίνι. Προσθέτουμε το διάλυμα της μαγιάς, το αλάτι, το σταρένιο αλεύρι και σταδιακά το λευκό μέχρι να έχουμε μια κανονική ζύμη.
- Ζυμώνουμε διπλώνοντας τη ζύμη και πατώντας τη με το πίσω μέρος της παλάμης μας μέχρι να γίνει ελαστική.
- Σκεπάζουμε και αφήνουμε να ανεβεί. Όταν είναι έτοιμη ανάβουμε το φούρνο στους 200 βαθμούς.
- Πατάμε με το χέρι μας να κατεβεί η ζύμη και τη χωρίζουμε σε δύο μέρη.
- Σε ταψάκια στρωμένα με χαρτί ψησίματος απλώνουμε με τα χέρια το ζυμάρι μας στο κλασικό οβάλ σχήμα ή σε ότι άλλο σχήμα μας αρέσει (να μην έχει μεγάλο πάχος).
- Αφήνουμε να ανεβεί ξανά.Διαλύουμε τη ζάχαρη στο νερό και με ένα πινέλο περνάμε την επιφάνεια της λαγάνας.
- Πασπαλίζουμε με μπόλικο σουσάμι και με μαυροσίσαμο και με τα δάκτυλά μας κάνουμε τα χαρακτηριστικά βαθουλώματα.Ωστόσο το λαμπάκι του φούρνου θα έχει σβήσει.
- Φουρνίζουμε και ψήνουμε για μισή ώρα περίπου στη μεσαία σχάρα.
- Όταν τη βγάλουμε από το φούρνο, αν θέλουμε την ξαναπερνάμε με ζαχαρόνερο για να γυαλίσει.
- Τρώγεται ζεστή ή σε θερμοκρασία δωματίου και συνοδεύει ιδανικά όλα τα εδέσματα του καθαροδευτεριάτικου τραπεζιού.
Δείτε το Βίντεο παρασκευής της
Η Συνταγή για τη παραδοσιακή Κρητική λαγάνα αναρτήθηκε αρχικά στην ιστοσελίδα www.cretangastronomy.gr . Βρείτε και άλλες νόστιμες, παραδοσιακές Συνταγές με γεύση από Ελλάδα στην Κατηγορία “Περί Γεύσεων” του BLOG μας, πατώντας εδώ .
